مصاحبه اختصاصی شبکه تلویزیونی PROTV رومانی با سفیر جمهوری اسلامی ایران در رومانی
این مصاحبه روز چهارشنبه مورخ 26 اردیبهشت 1403 و به مناسبت هفتاد و ششمین سالگرد روز یوم النکبه انجام شد و در تاریخ 17 خرداد 1403 در تارنمای پرو تی وی به نمایش درآمد.
موضع ایران نسبت به حادثه 7 اکتبر، دلایل عملیات نظامی وعده صادق، غزه و حمله به رفح و سیاست های جمهوری اسلامی ایران و جنگ روسیه و اوکراین و حمایت های نظامیکشورمان پاسخ داده شد. با توجه به تحولات اخیر که دلیل انجام مصاحبه بود (پس از عملیات نظامی وعده صادق)، موضوع اصلی مصاحبه به فلسطین اختصاص داشت و در حدود 75 درصد زمان مصاحبه را تشکیل میدهد. این مصاحبه در تاریخ 26 اردیبهشت 1403 (15 می 2024) و همزمان با یومالنکبه ضبط شد و در تاریخ 17 خرداد 1403 (6 ژوئن 2024) در شبکه پرو تی وی منتشر شد.
ویدیو مصاحبه در آدرس های اینترنتی زیر در دسترس میباشد:
مشاهده نسخه کامل مصاحبه در خبرگزاری پرو تی وی و همچنین گوگل درایو
مشاهده نسخه کوتاه مصاحبه در لینک
شرح مصاحبه
مجری: جناب سفیر از اینکه میزبان ما در این ساختمان زیبا هستید، بسیار متشکرم. برای شروع، سؤال من این است که نظر شما در مورد سطح روابط دوجانبه ایران-رومانی چیست؟
سفیر: بسیار از شما تشکر میکنم. از دیدار با شما خوشحالم. ما همیشه روابط خوبی با رومانی داشتهایم. در ماه ژوئیه آتی ما سالگرد صد و بیست و دومین سالگرد روابط دیپلماتیک ایران-رومانی را جشن خواهیم گرفت. ایران یکی از اولین کشورهای آسیایی بود که رومانی را به رسمیت شناخت و اولین کشور آسیایی بود که روابط دیپلماتیک با رومانی برقرار نمود. درست است که در دستورکار سیاسی، اختلافات و اولویتبندیهایی وجود دارد، اما در حوزه فرهنگی و اقتصادی و کسب و کارها، هر دو ملت از رابطه خوبی برخوردار هستند و از سال 2021 تا 2023 حجم تجارت بین ایران و رومانی بیش از 1/1 میلیارد دلار بوده است.
مجری: حالا بگذارید به موضوع غزه بپردازیم. ایران برای کاهش رنج و آلام فلسطینیان چه اقدامات انجام میدهد؟
سفیر: صحبت در مورد مسئله غزه بسیار دشوار است. درواقع، مسئله فقط غزه نیست، بلکه فلسطین موضوع اصلی است. باید به یاد داشته باشیم که ایران از ابتدا، یعنی از سال 1947 میلادی، یک موضع خاص و مشخص در مورد فلسطین داشته است. در آن موقع، مجمع عمومی سازمان ملل یک کمیته فلسطین تشکیل داد، که ایران عضو آن بود. ایران همچنین علیه راه حل دو کشوری رای مخالف داد زیرا در آن موقع نیز ایران معتقد بود که هیچ مرز مصنوعی را نمیتوان در سرزمین متعلق به دیگران ترسیم نمود. بلکه مردم خود آن سرزمین و هر سرزمین دیگری، دارای حق تعیین سرنوشت هستند و باید در خصوص سرزمین تصمیمگیری کنند.
امروز، وضعیت وحشتناک در غزه نیازمند حمایت تمام جامعه بینالمللی است؛ اما اول از همه ایالات متحده آمریکا و اروپا باید در این خصوص اقدام کنند. البته ما نیز سهم خود را انجام دادهایم. ما تمام تلاش خود را کردیم تا این درگیری به دیگر نقاط سرایت نکند. اما آنچه که مهم است و راه حل اصلی محسوب میشود این است که اشغالگری این سرزمین اتمام یابد. این یک باید است. این اشغالگری بیش از 76 سال است که ادامه یافته است. امروز «یوم النکبه» است یعنی اولین روزی که فلسطینیان آواره و پناهجو شدند. بیش از 800 هزار فلسطینی مجبور به ترک سرزمینشان شدند. بدون اتمام این اشغالگری و توقف جنایات هر روزه علیه مردم غزه و فلسطینیان هیچ راهحلی دیگری وجود ندارد که رنج و درد فلسطینیان را التیام بخشد. این یک پیششرط ضروری محسوب میشود.
مجری: اما آیا همین امروز میتوانید کاری کنید که تا به مردمیکه خانههایشان خراب شده و آواره شدهاند یا از گرسنگی رنج میکشند، به یک شکلی کمک کنید؟
سفیر: البته که ما همواره آماده ارسال کمکهای بشردوستانه به فلسطینیان هستیم. اما مشکل این است که رژیم تل آویو در راه رسیدن کمکهای بشردوستانه به فلسطینیان مانع ایجاد کرده است. مسئولیت ارسال کارا و نرمال کمک های بشردوستانه بر عهده آنان است.
مجری: شما گفتید که ایران، با راه حل دوکشوری مخالف بوده است؟ آیا نظرتان تغییر کرده است؟ آیا امروز میتواند یک راه حل باشد؟
سفیر: اتفاقاً ما امروز معتقدیم که وضعیت از آن زمان نیز بسیار بدتر است و شرایط از آن موقع نیز متفاوتتر است. امروز، دیگر ثابت شده است که چنین راهحلی عملی نیست. زیرا این راهحل به خواست و تصمیم صاحبان اصلی این سرزمین، یعنی مردم فلسطین احترام نمیگذارد. نمیشود با کشورها، مانند یک ساختمن یا آپارتمان برخورد کرد. ساختن یک دولت یا کشور مثل ساختن یک ساختمان نیست. ساختمانسازی یک مقوله بسیار متفاوت است.
مجری: پس راهحل پیشنهادی شما چیست؟
سفیر: راه حل ما برنامهای است که در سال 2019 بصورت رسمی در سازمان ملل متحد به ثبت رساندیم. ما گفتیم که تمامی ساکنین اصلی این سرزمین باید در یک رفراندوم شرکت کنند. هر چه که نتیجه این رفراندوم باشد، مورد احترام ما قرار خواهد گرفت. زیرا ما و دیگران اصلا در جایگاهی نیستیم که برای فلسطینیان تصمیم بگیریم که چه نظامیبر آنان حکومت کند.
مجری: منظور شما یعنی همه فلسطینیان است؟ درست متوجه شدم؟
سفیر: منظور ما شرکت همه ساکنین اصلی این سرزمین است. اینکه آنها مسلمان، یهودی، مسیحی یا هر دین دیگری دارند برای ما تفاوتی ندارد. هر کسی که جزو ساکنین اصلی این سرزمین بوده است باید برای آن تصمیم بگیرد.
مجری: به نظر شما چنین چیزی امکان پذیر است؟
سفیر: بله به نظر ما امکانپذیر است. اما هیچ موقع به چنین پیشنهادی فرصت داده نشده است. بیش از 76 سال است که بر راهحل دو دولتی تأکید شده است و امروز دیگر ثابت شده است که این راه حل عملی نیست. پس بیایید برای یکبار هم شده به این پیشنهاد ما فرصت داده شود.
مجری: حال بیاید در مورد اتفاقی صحبت کنیم که شروع کننده وضعیت کنونی غزه بود. شما حمله حماس در تاریخ 7 اکتبر 2023 را چگونه توصیف میکنید؟
سفیر: نکته مهمی وجود دارد، اینکه برای توصیف این حادثه، باید به شرایط و بافتار آن توجه کنیم.
مجری: اما این فقط یک «حادثه» نبود، هزار و چهارصد نفر کشته شدند!
سفیر: بسیار مهم است که به حقایق توجه کنیم. اولاً، هیچ کمیته بینالمللی حقیقتیابی وجود نداشته که این اعداد را مورد تایید قرار دهد و آنچه که اعلام میکنید، به صورت یکطرفه از سمت رژیم صهیونیستی اعلام شده است. همچنین باید بگویم که اگر حتی چنین ادعاهایی درست باشد، محاکم بینالمللی نظیر دیوان بینالمللی کیفری قادر به رسیدگی به این موضوعات هستند، اما نکته این است که متاسفانه اسرائیل و آمریکا اجازه ورود به چنین محاکمی را نمیدهند. اما همانطور که دبیرکل سازمان ملل متحد نیز اعلام کرد، شرایط و بافتار 7 اکتبر بسیار مهم است. شرایط و بافتار این اتفاق نیز 76 سال رژیم آپارتاید و ارتکاب انواع جرایم علیه فلسطینیان است. دقت کنید همانطور که بسیاری از جمله گزارشگر ویژه سازمان ملل به درستی اعلام کردهاند، بدون اتمام آپارتاید و اشغالگری هیچ تضمینی برای آینده صلح آمیز وجود ندارد.
مجری: خب اگر قبول نکنیم که عدد 1400 نفر درست است، اما حداقل میتوان گفت که صدها نفر کشته شدند؟
سفیر: آیا میدانید که چند نفر از آنها سرباز و نظامیبودند؟
مجری: نه نمیدانم. اما دهها نفر از آنها در یک فستیوال موسیقی بودند که کشته شدند!
سفیر: بله اما بسیاری از آنها نظامیبودند. بگذارید یک سؤال بپرسم که پاسخ به آن بسیار مهم است. آیا فلسطینیان که سرزمینشان اشغال شده است، حق دفاع از خود را دارند یا نه؟ من این سؤال را مطرح میکنم زیرا همگان در غرب اعلام میکنند که اسرائیل از حق دفاع از خود برخوردار است. اما هیچ کس در مورد حق بر مقاومت مردمیکه تحت اشغال هستند صحبت نمیکنند. غزه تحت اشغال است از سال 2005؛ زیرا تحت کنترل کامل اسرائیل است و فلسطینیان حق آزادسازی سرزمینهای خود را دارند. همچنین باید بگویم که محاکم بینالمللی از جمله دیوان دادگستری بینالمللی اعلام کردهاند که اسرائیل از حق دفاع از خود برخوردار نیست، زیرا نیروی اشغالگر محسوب میشود. ما باید در مورد حق مقاومت صحبت کنیم زیرا این حق واقعی است و مثلا اتفاقاتی که در فرانسه در زمان جنگ جهانی رخ داد، نیز بر اساس همین حق بود. پس حق مقاومت در مورد یک سرزمین اشغال شده موضوعیت پیدا میکند.
مجری: آیا این حق بر مقاومت این حق را میدهد که مردم بیگناه را کشت؟
سفیر: البته که همگان باید به حقوق بینالملل بشردوستانه احترام بگذارند. اما همانطور که گفتم مهم این است که این حقایق مورد تأیید قرار گیرد. آنچه که در مورد وضعیت فلسطین حاکم است، مقاومت مداوم در مقابل ورود هیأتهای حقیقتیاب بینالمللی برای ثبت و ضبط حقایق است. مانع اصلی در این خصوص نیز، رژیم تلآویو است. تمام این ادعاها که گفتید به طور یکطرفه از سوی اسرائیل مطرح میشود اما هیچ هیأت حقیقتیابی آنها را تأیید نکرده است.
مجری: نظر شما در مورد تصاویر منتشر شده بعد از 7 اکتبر چیست؟ آیا آنها واقعی هستند؟
سفیر: شما خود از اصحاب رسانه هستید و بهتر میتوانید این تصاویر را تأیید کنید. اما باید بگویم که در عین حال تصاویری وجود دارد که روایت متفاوت و متناقضی از این حادثه را بازگو میکنند. بنابراین صحت ادعاهای مطروحه مورد تشکیک قرار گرفته است. من از تخصص کافی برای تأیید این تصاویر برخوردار نیستم. امروزه بسیاری از رژیمها اقدام به پخش اطلاعات غلط میکنند، اما رژیم اسرائیل استاد پخش کردن اطلاعات غلط است.
مجری: برگردیم به موضوع چگونگی توقف این مخاصمه، ایران چه اقداماتی در راستای توقف این مخاصمه دارد؟
سفیر: ما به طور مرتب با فلسطینیان و دیگر شرکایمان که روابط خوبی با فلسطینیان دارند، در ارتباط هستیم. همواره نیز آماده هستیم که هر چه که توان داریم در این راستا به کار بگیریم. اما به نظر میرسد که ایران تصمیمگیرنده نهایی برای توقف این مخاصمه نیست، بلکه این واشنگتن و بروکسل هستند که میتوانند اقدامی در این خصوص انجام دهند. من در مورد آمریکا خوشبین نیستم، اما امیدوارم که بروکسل بتواند اقدام مؤثری انجام دهد.
مجری: یک ماه قبل، بعد از حمله ایران به اسرائیل، دنیا شوکه شده بود. آیا اکنون که یک ماه از این موضوع میگذرد، فکر میکنید که ایران به اهداف خود رسیده است؟
سفیر: خیر، یک ماه قبل نبود. بلکه یک ماه و یازده روز قبل بود که دنیا در شوک فرو رفت. در واقع حمله اسرائیل به سفارت ایران در یکم آوریل بود که دنیا را در شوک فرو برد. این درواقع، دومین بار در طول تاریخ بود که سفارت یک کشور توسط نیروهای مسلح یک رژیم مورد حمله قرار گرفت. اولین بار این اتفاق در مورد سفارت چین در کوزوو رخ داده بود. حمله به سفارت ایران در دمشق مورد دوم بود و هیچ مورد مشابه دیگری در تاریخ رخ نداده است. بنابراین، حمله اسرائیل بود که همگان را در شوک فرو برد.
اما در این مورد باید بگویم که شرایط مورد حمله اسرائیل به سفارت ایران متفاوت است. بیش از 4 دهه است که اسرائیل اقدامات غیرقانونی متنوعی علیه ایران انجام میدهد؛ از جمله خرابکاری، دخالت، ترور دانشمندان هستهای ایران و حمایت از گروههای جداییطلب و تروریستها. سالها ایران گزینه به اصطلاح «صبر راهبردی» را در پیش گرفته بود، اما به خاطر برقراری صلح و جلوگیری از گسترش این جنگ به دیگر مناطق، ایران به این نتیجه رسید که ضروری و متناسب است که چنین پاسخ نظامی داده شود. من برای جمله خود تأکید دارم که واکنش ایران، کاملا قانونی بود، زیرا دفاع از خود بود و در واقع واکنشی به اقدام اسرائیل علیه سفارت ما در دمشق بود. من معتقدم هر کشور دیگری اگر جای ایران بود، واکنش مشابه نشان میداد.
مجری: اهداف این عملیات چه بود؟ آیا ایران به آنها دست یافت؟
سفیر: هدف توقف اسرائیل بود. ما گفتیم که اگر مقامات در واشنگتن یا بروکسل نمیتوانند به اسرائیل را متوقف کنند، ما میتوانیم به آنها بگوییم که خط قرمزی وجود دارد و با بمباران سفارت ما، از خط قرمز ما عبور کردید! بالاترین مقامات نظامی ما از طرف دولت رسمی سوریه به آنجا دعوت شده بودند، آنها خط قرمز ما هستند. حقوق بینالملل و نظم برآمده از آن، حمله به چنین اماکن و افرادی را برنمیتابد. ما این پیام را ارسال کردیم و امیدواریم که رهبران و نظامیان اسرائیل این پیام را به طور کامل دریافت کرده باشند. ما به طور شفاف گفتیم که اقدام ما کاملا در راستای صلح و امنیت در منطقه غرب آسیا است. مطمئناً، بار بعد اسرائیلیها قبل از دست زدن به چنین اقدامات جنایتکارانهای چندبار به عواقب آن فکر خواهند کرد.
مجری: آیا این مقامات نظامیبلندمرتبه که اشاره کردید، ارتباطی با حماس داشتند؟
سفیر: البته که ما کانالهای ارتباطی با حماس و فلسطینیان داریم. ما به گونهای دارای روابط با فلسطینیان هستیم. اما در این مورد به طور شفاف گفتیم که ارتباطی وجود نداشت. باید بگویم که شرایط کنونی غزه و حمله حماس در 7 اکتبر ارتباطی به ایران نداشت. این اقدام به طور کامل توسط فلسطینیان آغاز شد. اقدام مورد نظر، کاملاً از طرف خود فلسطینیان انجام شده بود. ما البته روابط خودمان را داریم؛ اما نه این افراد ارتباطی نداشتند.
مجری: بگذارید که یک نکته را شفافسازی کنیم، زمانیکه که میگویید، آیا منظورتان از فلسطینیانی که اشاره میکنید، همان حماس است؟
سفیر: خیر، همه فلسطینیان.
مجری: فکر میکنید که همه فلسطینیان با واکنش حماس، یعنی حمله 7 اکتبر موافق هستند؟
سفیر: شما باید بروید و از خود فسطینیان بپرسید که نظرشان در مورد این اقدام چه بوده است. اما تا جایی که اطلاع دارم هیچ فلسطینی این حمله را محکوم نکرد.
مجری: پس منظورتان این است که شما کاملا رژیم حماس در فلسطین را حمایت میکنید؟
سفیر: ما به آنها نمیگوییم رژیم، آنها رژیم نیستند، آنها گروههای مقاومت هستند. آنها مشابه گروههای مقاومت در زمان جنگ جهانی دوم در فرانسه هستند. آنها علیه ظالم و اشغالگر میجنگند و این موضوع کاملاً مورد تأیید نظام سازمان ملل است و توسط نهاد بین المللی شناخته شده است.
مجری: آیا آنها حمایت فلسطینیان را دارند؟
سفیر: حداقل در مورد غزه میتوان گفت که مردم غزه در انتخابات به آنها رأی دادهاند. حتی اگر به نظرسنجیهای بعد از 7 اکتبر مراجعه کنید میبیینید که حمایت مردمی از آنها بیشتر شده است. اما بسیار مهم است که بدانیم که طبق حقوق بینالملل، ایران در حمایت کردن یا نکردن از فلسطینیان مخیر نیست. بلکه حمایت از فلسطینیان برای همگان یک تعهد الزامی است. همانطور که همگان وظیفه داشتند که برای اتمام رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی، رودزیا و نامیبیا تلاش کنند، امروز نیز وظیفه و تعهد دارند که برای آزادی فلسطینیان تلاش کنند. این یک تعهد ضروری است. یک انتخاب نیست. اگر دیگر کشورها به تعهدشان در این ارتباط پایبند نیستند، ایران از انجام این تعهد شانه خالی نخواهد کرد. این اعتقاد ما است. ما کاملا از فلسطینیان حمایت خواهیم کرد تا سرزمینهای خود را به طور کامل آزاد کنند.
مجری: نظرتان در مورد گروگانهای اسرائیلی چیست؟
سفیر: من هیچ اطلاع خاصی در مورد آن ندارم. البته ما میتوانیم از اقتدار خود در این ارتباط استفاده کنیم. شما گاهاً از کلماتی استفاده میکنید که مناسب نیستند. آنها «گروگان» نیستند، آنها همانطور که حقوق بینالملل بشردوستانه تعریف کرده است، افراد دستگیر شده هستند. زیرا وضعیت مخاصمه مسلحانه بینالمللی بین اسرائیل و فلسطین برقرار است.
مجری: اما آنها گروکان گرفته شدهاند!
سفیر: خیر، بسیاری از آنها سربازان نظامی هستند. آنها در حال جنگ علیه فلسطینیان هستند و در طول جنگ دستگیر شدهاند. بنابراین آنها افراد دستگیر شده هستند. از کلمه «گروگان» استفاده نکنید که بار معنایی منفی دارد.
مجری: اما قبل از 7 اکتبر که جنگی وجود نداشت!
سفیر: خیر وجود داشت. وضعیت اشغال، یعنی وضعیت مخاصمه مسلحانه بینالمللی. یعنی جنگ وجود داشت. وقتی وضعیت اشغال وجود دارد، یعنی حق مقاومت نیز وجود دارد. مگر اینکه، اسرائیل به وضعیت به اصطلاح «بزرگترین زندان روباز دنیا»، یعنی محاصره غزه پایان دهد و اجازه دهد که فلسطینیان آزادانه برای خود تصمیم بگیرند.
مجری: شما پاسخ اسرائیل به حمله ایران را چگونه توصیف میکنید؟
سفیر: این دقیقا همان چیزی است که به شما گفتم. این بار اسرائیلیها تصمیمشان را دوبار مرور کردند. آنها دوباره تصمیم به حمله گرفتند ولی وقتی آن را مجدداً مرور کردند و عواقب آن را اندازه گرفتند، فهمیدند که نمیتوانند همانند حمله به سفارت عمل کنند، بنابراین ما پاسخی از سوی اسرائیل ندیدیم.
مجری: آنها میگویند که بیش از 90 درصد از موشکهای ایران را رهگیری کردند، اما در طرف مقابل شما میگویید که عملیات شما موفقیت آمیز بوده است. چه دلیلی برای موفقیتآمیز بودن دارید؟
سفیر: ببینید «عملیات وعده صادق» اهداف متنوعی داشت. فقط هدف نظامی را دنبال نمیکرد. این عملیات اهداف راهبردی داشت که همانطور که شما گفتم، ما به آنها دست یافتیم. ما میخواستیم رهبران اسرائیلی متوجه شوند که ایران خط قرمزهایی دارد که اگر از آنها عبور شود، ایران مثل بقیه کشورها نیست و آنها بیکیفر نخواهند ماند. ما مثل بقیه نیستیم که پول اسرائیل یا لابی اسرائیل بتواند بر ما اثر کند. بنابراین با عملیات وعده صادق که در دفاع از خود بود ما اهداف راهبردی دست یافتیم.
حتی از وجه نظامی نیست، شما گفتید که 90 درصد ...
مجری: نه این حرف من نیست، آنها میگویند 90 درصد...
سفیر: بله، خب پس بنابراین 10 درصد موشکها کار کردند و آنها قابلیت نظامیبرای جلوگیری از ده درصد را ندارند. البته که حرفهای آنها هرگز براساس واقعیت نیست. آنها دروغگو هستند و با تکرار دروغهای خود قصد دارند آنها را راست جلوه دهند....
مجری: اما آنها تصاویری نشان دادند.
سفیر: اما حداقل یک حقیقت نظامی مهم وجود دارد که همگان میدانند. آنها این کار را به تنهایی انجام ندادند. بلکه با کمک کشورهای دیگر این کار را کردند. بنابراین به نظر میرسد که اسرائیلیها قادر نیستند به تنهایی از خود دفاع کنند. آنها به بقیه نیاز داند. این نکته و پیام مهمیبرای دیگران دارند. و پیام این است که بر رژیمیکه حتی نمیتواند از خود دفاع کند، تکیه و اعتماد نکنید.
مجری: آیا اینکه دیگر کشورها برای کمک به اسرائیل شتافتند، موجب ناراحتی شما میشود؟!
سفیر: باید دوباره بگویم که تمایلی ندارم که وارد جزئیات نظامی این موضوع شوم، زیرا ارزش افزودههای زیادی برای این عملیات نظامی وجود دارد. نمیخواهم وارد جزئیات این بشوم که ما طی این عملیات متوجه شدیم که سیستمهای دفاعی آنها چگونه کار میکنند یا موارد دیگر... نکته مهم دیگر که حتی توسط خود اسرائیلیها نیز تأیید شد این است که ما فقط به اهداف نظامی حمله کردیم. ما توانایی حمله هوشمندانه را داشتیم. ما طوری حمله نکردیم که تلفات غیرضروری به بار آورد. ما دقیقاً به همانجایی حمله کردیم که برای حمله به سفارتمان در دمشق از آن استفاده شده بود.
مجری: به نظر شما خطر تبدیل شدن جنگ غزه به یک جنگ منطقهای چقدر است؟
سفیر: به دلیل اتفاقاتی که در رفح در حال رخ دادن است، خطر بسیار بزرگ و قریبالوقوعی وجود دارد که این جنگ به دیگر مناطق کشیده شود. زیرا به نظر میرسد که جنایتکاران اسرائیلی نمیخواهند این خط قرمزها را بفهمند. چه چیزی حد یقف خواهد بود؟!
به عنوان یک انسان معمولی نگاه کنیم، 35 هزار نفر کشته شدند. این عدد افراد تایید شده است. برخی کشته شدهاند که هنوز تأیید نشده است. بیش از 70 درصد کشته شدگان زنان و کودکان هستند. بسیاری از همکاران شما، حدودا 200 نفر از کارکنان رسانهها کشته شدهاند. اما مردمیکه در رفح هستند، زیر حملات اسرائیلی قرار دارند و شاید در آینده نزدیک یک تراژدی دیگر رخ دهد. این باعث گسترش دامنه جنگ به دیگر مناطق خواهد شد.
مجری: آیا ایران در مورد رفح کاری انجام خواهد داد؟
سفیر: همانطور که گفتم در این قضیه ایران تمام تلاشش را برای حمایت از مردم فلسطین که تحت اشغال هستند، انجام خواهد داد. اما قبل از ایران، وظیفه آمریکا و اروپا است و آنها ظاهراً اقتدار دارند و با اسرائیل ارتباط دارند. آنها باید نسبت به توقف این وضعیت غیرانسانی تلاش کنند.
مجری: آنها چگونه میتوانند اسرائیل را متوقف کنند؟
سفیر: آنها باید یک پیام واقعی به اسرائیل ارسال کنند. آمریکا را کنار بگذاریم، چرا یک پیام واقعی از سمت پایتختهای اروپایی مخابره نمیشود و تحریمها علیه اسرائیل وضع نمیشود؟ اگر همین وضعیت در جایی دیگر بود، شما دست به تحریم نمیزدید؟ چرا نتانیاهو را در دیوان بینالمللی کیفری، تحت تعقیب قرار نمیدهید. چرا اروپاییها در پرونده مطرح شده توسط آفریقای جنوبی در دیوان بینالمللی دادگستری به عنوان طرف ثالث مداخله نمیکنند؟ این حداقل کاریست که میتوانند انجام دهند. اروپاییها برای حمایت از اوکراین تلاشهای زیادی کردند، چرا در مورد فلسطین همان کارها را نمیکنند. یک نظم بینالمللی باید بر همه حاکم باشد. در حالیکه در هر دو مورد یک قانون وجود دارد و همه برابر هستند.
مجری: حالا برویم سراغ مخاصمه مسلحانه دیگری. آقای پوتین را چگونه توصیف میکنید؟ آیا او یک دوست، متحد یا دشمن شماست؟!
سفیر: به عنوان یک دیپلمات، چیزی که یاد گرفتهام، این است که به نباید به افراد در روابط کشورها توجه کرد. باید به تمامیت یک دولت توجه کرد. بنابراین نمیتوان یک شخص را متحد یا دشمن نامید. اما مهم است که بگویم که ما با روسیه ارتباط داریم.
مجری: اما وقتی به روسیه نگاه میکنیم، پوتین را میبینیم...
سفیر: اما ما قبل از پوتین هم با روسیه در ارتباط بودیم. رابطه ما با روسیه که محدود به دوره پوتین نیست. ما از طریق دریای کاسپین همسایه یکدیگر هستیم. البته که ما اشتراکات زیادی داریم و دشمنان مشترک نیز داریم. ما ملاحظات راهبردی با یکدیگر داریم. ما به شخصیتها نگاه نمیکنیم. اجازه بدهید که سیاست خارجی را محدود به فرد نکنیم. شاید اگر شخص دیگری در جایگاه او بود نیز همان تصمیمات را میگرفت.
مجری: نظرتان در مورد جنگی که علیه اوکراین آغاز کرده است چیست؟
سفیر: ما از روز اول یعنی 24 فوریه 2022 موضع شفافی داشتیم. ما به طور قاطع هر نوع جنگی، از جمله جنگ در اوکراین را غیرقابل قبول میدانیم. جنگ یک اتفاق غیر ضروری است. ما بر این موضع تأکید داشتهایم و حتی گفتهایم که حاضریم برای اتمام این جنگ تلاش کنیم. ما برای اتمام این جنگ باید امروز تلاش کنیم، نه فردا؛ زیرا فردا دیر است. خبر بد این است که هیچ کسی در مورد اتمام این جنگ صحبت نمیکند. همه در مورد ادامه این جنگ تا پیروزی صحبت میکنند...
مجری: اما در مورد غزه گفتید مقاومت ...
سفیر: بله آنجا این را گفتم زیرا غزه سرزمین تحت اشغال است، اما اوکراین یک دولت محسوب میشود. نمیخواهم وارد جزئیات حقوقی این بحث بشوم. اما باید یک نقطه توقف وجود داشته باشد. اگر اروپا از فلسطینیان میخواهد که توقف کنند، همین درخواست را هم از اوکراین بکنند تا اجازه دهند، دیپلماسی اجرا شود. اما مقامات عالیرتبه ایران خیلی شفاف و به طور رسمی اعلام کردهاند که ما باید به اصول حقوق بینالملل و نظام ملل متحد پایبند بمانیم و به تمامیت سرزمینی کشورها احترام بگذاریم. ما الحاق کریمه، استقلال دونباس، آبخازیا و اوستیا را مورد شناسایی قرار ندادیم. ما همانند رومانی، استقلال کوزوو را مورد شناسایی قرار ندادیم، با اینکه آنها مسلمان هستند.
مجری: خب پس چرا از این جنگ حمایت میکنید، آیا نقض اصل حاکمیت نیست؟
سفیر: این هم یک اطلاعات غلط دیگر است. اول اینکه روسیه از لحاظ نظامیبسیار قوی است.
مجری: اما ایران در حال ارسال پهپاد شاهد به روسیه است.
سفیر: ما این موضوع را رد کردیم. ما شفاف گفتیم که آمادهایم تمام جزئیات فنی این موضوع را با طرف اوکراینی مورد بحث و بررسی قرار دهیم. ما مقداری تبادل اطلاعات فنی داشتیم اما طرف اوکراینی آن را متوقف کرد. ما فقط تعدادی عکس و باقیمانده پهپاد دریافت کردهایم. شباهت به معنی این نیست که توسط ایران فراهم شدهاند. داعش نیز تعداد زیادی اسلحه آمریکایی، فرانسوی و آلمانی داشت. اما این به معنی فراهم شدن مستقیم این سلاحها توسط دولتهای مذکور نیست. ما میتوانیم بحثهای فنی زیادی داشته باشیم اما ایران شفاف اعلام کرده است که از این جنگ حمایت نمیکند و ما حاضر هستیم همین امروز برای اتمام این جنگ تلاش کنیم. اگر شما میگویید که ما رابطه خاصی با پوتین داریم، چرا هیچ کس در اروپا از ما نمیخواهد که برای پایان جنگ تلاش کنیم. ما آمادهایم با دیپلماسی برای پایان جنگ تلاش کنیم.
مجری: چگونه میتوان این جنگ را متوقف کرد؟
سفیر: البته که مذاکرات باید آغاز شود. چین پیشنهاد قابل قبولی داشت که میتواند برای شروع مذاکرات مورد استفاده قرار گیرد. همچنین بروکسل نیز باید در این راستا بیشتر تلاش کند.
مجری: اما چه کسی باید قدم اول را بردارد؟
سفیر: البته که این اولین جنگ تاریخ نیست. این چرخه معیوب همواره در طول تاریخ وجود داشته. اما یک نفر باید این چرخه معیوب را قطع کند. نباید صحبت از پایان جنگ به یک تابو تبدیل شود. پس اجازه دهیم که افراد در این خصوص صحبت کنند.
مجری: بله اما چه کسی شروع کننده باشد؟
سفیر: ما همین مشکل را با عراق داشتیم. ما جنگ هشت ساله با عراق داشتیم. اما الان به موقعیتی رسیدیم که عراق به یکی از بهترین دوستهای ما تبدیل شده است. مثالهای زیادی هست، نگاه کنید به رابطه ویتنام و آمریکا. من اینجا برای دفاع از روسیه نیامدهام زیرا روسیه خود یک کشور مستقل است، اما مهم این است که به ریشههای شکل گیری این جنگ توجه کنیم.
مجری: جناب سفیر از اینکه وقت خود را به من و همکارانم اختصاص دادید از شما تشکر میکنم.
سفیر: من هم از شما تشکر میکنم.